چک هنوز یکی از مهم‌ترین ابزارهای پرداخت در معاملات تجاری و روزمره است. اما متأسفانه بسیاری از افراد با مشکل چک برگشتی مواجه می‌شوند و نمی‌دانند برای وصول آن از کجا باید شروع کنند. در این مقاله به زبان ساده توضیح می‌دهیم که چگونه چک برگشتی خود را پیگیری و به حقوق‌تان دست پیدا کنید.
۱. گام اول: دریافت گواهی عدم پرداخت
برای شروع، باید به بانکی که چک را صادر کرده مراجعه کنید و گواهی عدم پرداخت (برگشت چک) دریافت کنید. بدون این گواهی، پیگیری قانونی ممکن نیست.
۲. چک تجاری یا سند مدنی؟ تفاوت مهم قانونی
طبق قانون جدید صدور چک، چک‌هایی که در سامانه صیاد ثبت شده‌اند، اسناد تجاری محسوب می‌شوند و از حمایت‌های ویژه قانونی برخوردارند.
اما چک‌های ثبت‌نشده یا فاقد شرایط قانونی، تنها به‌عنوان سند مدنی اثبات بدهی قابل پیگیری هستند.
مزایای چک تجاری:
– امکان شکایت کیفری علیه صادرکننده (در شرایط خاص)
– توقیف فوری اموال بدون نیاز به تأمین
– استفاده از مزایای خاص قانون تجارت
چک ثبت‌نشده در سامانه صیاد:
– امکان شکایت کیفری ندارد
– برای توقیف اموال باید تأمین مالی (ودیعه) به دادگاه پرداخت کنید
– صرفاً یک سند مدنی است که اثبات‌کننده بدهی است
۳. مراحل قانونی وصول چک برگشتی:
دریافت گواهی عدم پرداخت
انتخاب مسیر مناسب:
– شکایت کیفری (اگر شرایط کیفری برقرار است)
– اقامه دعوای حقوقی یا اقدام از طریق اجرای ثبت
توقیف اموال، صدور حکم جلب، ممنوع‌الخروجی در صورت لزوم
۴. ثبت و صدور چک در سامانه صیاد؛ چرا مهم است؟
براساس قانون جدید، همه چک‌ها باید در سامانه صیاد بانک مرکزی ثبت شوند.
اگر چک در این سامانه ثبت نشده باشد:
– بانک از پرداخت وجه آن خودداری می‌کند
– در دادگاه فقط به‌عنوان سند مدنی بررسی می‌شود و نه سند تجاری
– امکان توقیف سریع یا شکایت کیفری از بین می‌رود
همیشه قبل از دریافت چک، ثبت آن در سامانه صیاد را بررسی کنید.
۵. چرا داشتن وکیل در پرونده‌های چک اهمیت دارد؟
– تشخیص مسیر درست (حقوقی یا کیفری)
– تهیه و تنظیم دقیق دادخواست‌ها
– توقیف اموال و پیگیری صدور حکم جلب
– جلوگیری از اشتباهات و اطاله دادرسی
مشاوره حقوقی با وکیل می‌تواند شما را از ضررهای بزرگ مالی و حقوقی نجات دهد.
۶. مشاوره حقوقی رایگان — اولین قدم به سوی وصول چک
ما در موسسه حقوقی دادپناه ایرانیان با ارائه مشاوره رایگان در کنار شما هستیم تا بهترین و سریع‌ترین راه وصول چک را انتخاب کنید.
سوالات پرتکرار:
آیا بدون ثبت در صیاد می‌توان شکایت کیفری کرد؟
خیر. عدم ثبت چک در سامانه صیاد باعث از بین رفتن وصف تجاری و حذف امکان شکایت کیفری می‌شود.
آیا می‌توان بدون وکیل شکایت کرد؟
بله، اما حضور وکیل سرعت، دقت و نتیجه را به شکل محسوسی بهبود می‌دهد.
در صورت ثبت نشدن چک در صیاد، آیا باز هم می‌توان آن را مطالبه کرد؟
بله، اما تنها از طریق دعوای حقوقی به‌عنوان سند مدنی.
نتیجه‌گیری:
چک برگشتی مشکلی است که با آگاهی و اقدام به‌موقع قابل حل است. مشورت با وکیل متخصص اولین قدم برای رسیدن به نتیجه مطمئن و سریع است.